Het was nog niet de juiste tijd
Mijn fiets doet het niet en ik besluit de tram te nemen. Ik draai me een beetje van de andere mensen af, nog onwennig met een mondkapje op. Dan draai ik door naar links en kijk recht in de ogen van de vriendelijk meneer. De vriendelijke meneer spreekt me direct aan, terwijl hij elegant de Metro onder zijn oksel duwt. “Je komt me bekend voor.” zegt hij. Ik wijs op mijn mondkapje. Na een paar seconden valt het kwartje -het is ook nog vroeg-, nee, dat was niet wat hij bedoelde. “Ja, ik heb je wel eens gezien. Kwam jij vaak in de Richter?” De Richter, De Richter? “Eh, bedoel je misschien mijn broer, we lijken op elkaar.” Nee, hij weet het zeker — hij kent me. Ik moet lachen. We praten vervolgens over muziek, over jazz, over portier zijn, over spullen sjouwen van musici. Hij is een waterval van woorden. “Het lijkt mooi van een afstand, maar ik zie Hans Dulfer dan toch ook weer met zijn versterker lopen.” We knikken instemmend. Vroeg in de ochtend knik ik sowieso wat sneller ja. “Dertig jaar geleden ben ik aangenomen op de toneelschool.”, zegt hij dan. “Ik ben niet gegaan.” Ik kijk hem aan en luister.
Wanneer ik uitstap zwaaien we nog een keer, terwijl de tram weer in beweging komt. Mijn gedachten gaan naar Sotigui Kouyaté. Dertig jaar geleden speelde Kouyaté in de Shakespeare bewerking van Peter Brook ‘The Tempest’ de eerste donkere Prospero. Kouyaté was een van de grootste Afrikaanse acteurs. Zijn eigenheid en kracht als acteur maakten diepe, eerbiedige indruk op mij. Het gehele werk en de manier van werken van Peter Brook maakten veel indruk op mij als student van de theaterschool en nu nog. De eenvoud, de verbeelding, de acteurs uit Japan, Afrika, Europa, die diversiteit, de vanzelfsprekendheid en de rust; het tempo in de vertellingen. Eenvoud en magie.
Nadat de meneer uit de tram, dertig jaar geleden was aangenomen op de toneelschool, werd hem in een gesprek verteld, dat er geen plek voor hem zou zijn. Geen plek binnen de gezelschappen in Nederland, zo zeiden ze. Regisseurs in Nederland zouden geen zwarte Hamlet casten, producenten zouden De Jantjes produceren. Oftewel veel Hollands volkstoneel dus, en schouwburgen zouden geen voorstellingen programmeren met zwarte acteurs. Kortom, in het theatervak, gaven ze hem weinig kans van slagen. Tja, ze konden maar beter eerlijk zijn, hadden ze gezegd. De vriendelijke meneer had naar ze geluisterd. Het was nog niet de juiste tijd.
Ik wandel het Vondelpark in en kijk naar de lucht. Een wolk kan onmogelijk hetzelfde blijven. Wolken veranderen. Geduld. Wat een geduld. Er lijkt ietwat beweging te komen. Het witte landschap krijgt eindelijk meer kleur. Wat een kracht gaat er schuil om te midden van zo een uiterst langzaam proces zo beleefd te blijven.
Sieta
https://www.theaterkrant.nl/nieuws/open-brief-wij-zien-jullie-witte-kunst-en-cultuursector/
